20 Aralık 2019 Cuma

Elektronun şekli ilk kez belirlendi

cumhuriyet.com.tr


University of Basel fizikçileri, yapay bir atomun içinde tek bir elektronun nasıl göründüğünü ve geometrisini göstermeyi başardı.



Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.


12 Aralık 2019 Perşembe

Kesim ve Knolm Noktaları Hakkında


N. Ergun

Bu yazıda R. L. Moore'un, kesim noktaları olmayan noktalar aracılığıyla, en ünlü iki süregen uzayı, yani [0,1] aralığı ve S¹=∂Sd₂(0,1) uzaylarını karekterize eden teoremlerini elde edeceğiz. Yazıyı kavrayabilmek için gerekli tüm önbilgiler elbette verilecektir.


Yazının devamı için buraya tıklayınız...


26 Kasım 2019 Salı

‘Türlerin Kökeni’ 160 yaşında… Nice yıllara!


Tayfun Atay


24 Kasım 1859'da yani 160 yıl önce bugün, Charles Darwin'in abide ve evrimsel biyolojide çığır açıcı olmuş eseri Türlerin Kökeni yayımlandı. Bu kutlu günde kitabı yazan kadar onu "yazdıran" Alfred Russel Wallace'ı da anmak bir insanlık borcu!


Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.


20 Ekim 2019 Pazar

Bir Düzeltme(N. Ergun)

N. Ergun

Yazarın Genel Topoloji (Ek Bölüm: Cebirsel Topolojiye Giriş, Nobel Yayınevi, 2014) kitabında Sayfa 383'de yazılı olan Alıştırma 16.10.17)'nin
DOĞRU İFADESİ
aşağıdaki gibi olacaktır:

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.




13 Ekim 2019 Pazar

Küp Bir Eğridir (Yeni)

N. Ergun



Usta İtalyan Matematikçi Guiseppe Peano 1890 yılında birim karenin bir eğri olduğunu (aşağıdaki Kısım 1'de verilenlerden farklı bir yöntemle) kanıtlayarak herkesi şaşırtmıştı. bkz. Kısım 2.

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.






8 Ekim 2019 Salı

Jüpiter: Varlığımızı ona mı borçluyuz?

Güneç Kıyak

10 yıl süren planlama ve 5 yıllık yolculuktan sonra Juno, 4 Temmuz 2016'da Jüpiter ile buluştu
Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.

14 Eylül 2019 Cumartesi

Hahn Mazurkiewicz Teoremi (Yeniden)

N. Ergun


Tüm Topolojinin, en önemli dalı olan Geometrik Topoloji dalının en olağanüstü sonuçlarından birisi olan, başlıkta adı yazılı teorem, Polonyalı matematikçi S. Mazurkiewicz ve Alman matematikçi H. Hahn tarafından 1913/1914 yıllarında bağımsız olarak kanıtlandı. Bu yazı bu teoremin kanıtlamasına ayrılmıştır. Bu teorem daha sonra K. Menger ve R. L. Moore tarafından genelleştirilmiştir. Yazımız kendi içinde yeterli bütünlüğe sahiptir.

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.



28 Ağustos 2019 Çarşamba

Dokuz Temel Eşdeğerlik

N. Ergun

Bu yazıda, Zermelo-Fraenkel Aksiyomlarının, en tartışmalısı olan ve Seçme Aksiyomu olarak bilinen dokuzuncu aksiyomu ile ona eşdeğer olan sekiz olağanüstü önerme ve ilkeyi göreceğiz. 

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.



26 Ağustos 2019 Pazartesi

Buraya kitap okumaya değil, diploma almaya geldik!

Tayfun Atay

ÖSYS sonuçları ve kontenjan açıkları tartışılması gereken o kadar çok eksene sahip ki kanımca en doğrusu bir “yazı dizisi” hazırlamak olabilir. Bunu düşünecek arkadaşlarım için başlık da önereyim: “Üniversite nereye?”

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.



13 Ağustos 2019 Salı

Topoloji ve Kararlı Kümeler (Yeni)

N. Ergun


Bu yazı, bu web sayfasında daha önce yayımlanan Sıralama Uzayları başlıklı yazının doğrudan devamı niteliğindedir. Bu yazıdan önce, hazırlık olarak sözü edilen yazıyı okumak yararlı ve gereklidir. Yazımız iki ayrı kısımdan oluşmaktadır. Temel düzeyde genel topoloji bilmek gerekecektir.

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.




23 Haziran 2019 Pazar

Sıralama Uzayları

N. Ergun

Bu yazı, ilerde yayınlanacak olan Topoloji ve Kararlı Kümeler başlıklı yazı için hazırlık ve giriş amacı taşımaktadır.


Yazının devamı için buraya tıklayınız...






28 Mayıs 2019 Salı

Eski Yunan Uygarlığında Geometri

Nurettin Ergun


En parlak dönemi yaklaşık altı yüzyıl sürmüş olan, pek çok usta düşünür, matematikçi, ozan, mimar, oyun yazarı ve yontucu yetiştiren Eski Yunan uygarlığında Matematik’in ve özellikle Geometri'nin gelişim ve evrimini birkaç sayfalık bir yazıda aktarabilmek pek olası değildir doğrusu. Biz bu yazıda, bu
konuda büyük ölçüde (IV. kısım dışında), Türkçeye de çevrilmiş olan anıtsal
bir kaynaktan, B. L. Van Der Waerden'in  ünlü yapıtı Bilimin Uyanışı'ndan yararlanarak ve çeviri dilini biraz günümüz Türkçesine uyarlayarak, birkaç kesit aktarmak istiyoruz.

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.





8 Mayıs 2019 Çarşamba

Olağanüstü Bir Sonuç: Stone Teoremi

M. Çağlar & N. Ergun

Genel Topolojinin olağanüstü, deyim yerindeyse çığır açan bir sonucu, İngiliz
Topolog Arthur Stone tarafından 1948 yılında kanıtlanan aşağıdaki şaşırtıcı
teoremdir:

Stone Teoremi: Sözdemetrik uzaylar yantıkızdır.

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.




20 Nisan 2019 Cumartesi

Tikhonov Uzaylarında Tıkızlık

N. Ergun

Gerek Tikhonov gerekse Baire uzayları bu web sayfasında daha önce ele
alındılar. Biz yine de bu yazının kendi içinde yeterli bütünlüğe sahip olabilmesi
için tüm gerekli kavramları tanımlayacağız.

Yazının devamını okumak için buraya tıklayınız.



24 Şubat 2019 Pazar

Cebirin Temel Teoremi

N. ERGUN

Bu kısa yazıda Matematik'in en olağanüstü sonuçlarından birisi olan Cebirin Temel Teoremi tıkızlık bilgisi yardımıyla kanıtlanacaktır.


Yazının devamı için buraya tıklayınız.

İmgeler Kitabı: Godard ve Aykırı Sineması

NURETTİN ERGUN

Çağdaş ve öncü sinemanın tartışmasız en önemli yaratıcısı 1930 doğumlu Jean-Luc Godard'ın son yapıtı İmgeler Kitabı, sonunda gösterime girdi. Geç de olsa onu tanımak ya da Godard dağarcığını genişletmek isteyenler için bu film kaçırılmaz bir fırsat. Ondan söz edince, onu en iyi özümseyen ve türeten çağdaş usta, Alman ardılı Alexander Kluge’den söz etmemek olmaz. 1966 Venedik Film şenliğinde gösterilen ilk uzun filmi Abschied von Gestern’in (Düne Veda) gösterimi sonrası kimi sinema yazarlarının, Kluge’ye, bu filminin Godard’ın başyapıtı “Hayatını Yaşamak”ını (Vivre sa Vie) çok andırdığını söylemesi üzerine “Evet beyler bildiniz,ben bir Godard hayranıyım ve ona öykünüyorum” dediği Alman usta, çağdaş sinema deneyimimizi 9 filmiyle zenginleştirmiş ama ne yazık ki 1985 yılında sinemaya son vermişti!

16 Ocak 2019 Çarşamba